سوال:فلسفه عزا داری بر امام حسین علیه السلام چه می باشد؟مگر امام حسین علیه السلام به عزا داری های ما احتیاج دارد؟
نتیجه تحقیق نویسنده وبلاک راه فضیلت:
دوست گرامی ممنون از این که سوال خود را از نویسنده وبلاک راه فضیلت پرسیدی ان شاالله خداوند به همه ما توفیق دهد که از عزا داران سید و سالار شهیدان باشیم در پاسخ شما باید عرض کنم که عزا داری برای امام حسین علیه السلام فواید بسیار زیادی دارد که من چند مورد را خدمت شما می نویسم ان شاالله که مورد رضایت حضرتش واقع شود
الف. محبت و دوستی: قرآن و روایات، دوستی خاندان رسول اکرم ‏صلی الله علیه وآله و اهل بیت ‏علیهم السلام را بر مسلمانان واجب کرده است.«1»روشن است که دوستی لوازمی دارد و محب صادق، کسی است که شرط دوستی را - چنان که باید و شاید - بجا آورد. یکی از مهم‏ترین لوازم دوستی، هم ‏دردی و هم‏ دلی با دوستان در مواقع سوگ یا شادی آنان است؛«2»  از این رو در احادیث، بر برپایی جشن و سرور در ایام شادی اهل بیت ‏علیهم السلام و ابراز حزن و اندوه در مواقع سوگ آنان، تأکید فراوان شده است.
حضرت علی ‏علیه السلام در روایتی می‏ فرماید:
شیعه و پیروان ما در شادی و حزن ما شریکند؛ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا.«3»
امام صادق‏ علیه السلام نیز فرمودند:
شیعَتُنا جُزْءٌ مِنّا خُلِقُوا مِنْ فَضْلِ طینَتِنا یَسُوؤُهُمْ ما یَسُؤُنا وَ یَسُرُّهُمْ ما یَسُرُّنا؛«4» شیعیان ما پاره‏ای از خود ما بوده و از زیادی گل ما خلق شده ‏اند؛ آنچه که ما را بدحال یا خوشحال می ‏سازد، آنان را بدحال و خوشحال می‏ گرداند.
جز این وظیفه عقلانی و شرعی، ایجاب می‏کند که در ایام عزاداری اهل‏بیت ‏علیهم السلام، حزن و اندوه خود را به «زبان حال»؛ یعنی، با اشک، آه و ناله و زاری، از نظر خوراک، با کم‏ خوردن و کم‏ آشامیدن مانند افراد غم‏ زده«5»
و از نظر پوشاک، با پوشیدن لباسی که از حیث جنس و رنگ و نحوه پوشش در عرف، حکایت‏ گر اندوه و ناراحتی است، آشکار سازیم.
ب. انسان‏ سازی:از آن جا که در فرهنگ شیعی، عزاداری باید از سر معرفت و شناخت باشد؛ هم‏دردی با آن عزیزان، در واقع یادآوری فضایل، مناقب و آرمان ‏های آنان بوده و بدین شکل، آدمی را به سمت الگوگیری و الگوپذیری از آنان سوق می‏دهد.
فردی که با معرفت در مجالس عزاداری، شرکت می ‏کند؛ شعور و شور، شناخت و عاطفه را درهم می‏ آمیزد و در پرتو آن، انگیزه‏ای قوی در او پدیدار گشته و هنگام خروج از مراسم عزاداری، مانند محبی می ‏شود که فعال و شتابان، به دنبال پیاده کردن اوصاف محبوب در وجود خویشتن است.
ج. جامعه‏ سازی: هنگامی که مجلس عزاداری، موجب انسان‏سازی گشت؛ تغییر درونی انسان به عرصه جامعه نیز کشیده می‏شود و آدمی می‏کوشد تا آرمان‏ های اهل بیت‏ علیهم السلام را در جامعه حکم‏فرما کند.
به بیان دیگر، عزاداری بر اهل بیت‏ علیهم السلام؛ در واقع با یک واسطه زمینه را برای حفظ آرمان‏ های آنان و پیاده کردن آنها فراهم می‏ سازد. به همین دلیل می‏توان گفت: یکی از حکمت‏ های عزاداری، ساختن جامعه براساس الگوی ارائه شده از سوی اسلام است.
د. انتقال‏ دهنده فرهنگ شیعی به نسل بعد:کسی نمی‏تواند منکر این حقیقت شود که نسل جدید در سنین کودکی، در مجالس عزاداری با فرهنگ اهل بیت‏ علیهم السلام آشنا می‏شوند. به راستی عزاداری و مجالس تعزیه، یکی از عناصر و عوامل برجسته‏ای است تا آموزه‏های نظری و عملی امامان راستین، به نسل‏های آینده منتقل شود. مراسم عزاداری، به دلیل قالب و محتوا، بهترین راه برای تعلیم و تربیت نسل جدید و آشنایی آنان با گفتار و کردار اهل بیت‏ علیهم السلام است.
فلسفه و حکمت عزاداری بر امام حسین‏علیه السلام چیست؟
مسئله انسان‏ سازی، جامعه‏ سازی و انتقال فرهنگ شیعی به نسل بعد در مجالس امام حسین ‏علیه السلام، قوی‏تر نیز می‏ باشد؛ زیرا ماهیت قیام امام حسین ‏علیه السلام و نیز آموزه ‏های تربیتی، سیاسی،فرهنگی و اجتماعی عاشورا، در تعالی و بالندگی انسان و جامعه چشم‏گیر بوده و عناصر رویداد کربلا، مؤلفه‏ های اساسی و اصلی را در ترسیم فرهنگ شیعی رقم زده است که توسط مراسم سوگواری به نسل بعد منتقل می‏شود.
با توجه به بیانات، سخنان و شعارهای عاشورا، می‏ توان عناصر انسان‏ ساز، جامعه‏ ساز و فرهنگ‏ ساز را ملاحظه کرد؛ مواردی چون:
عبادت، ایثار، شجاعت، توکل، صبر، امر به معروف و نهی از منکر، نابودی اسلام در شرایط سلطه یزیدیان، حرمت بیعت با کسی چون یزید، شرافت مرگ سرخ بر زندگی ذلت‏ بار، اندک بودن انسان‏ های راستین در صحنه امتحان، لزوم شهادت‏ طلبی در عصر حاکمیت باطل، زینت بودن شهادت برای انسان، تکلیف مبارزه با سلطه جور و طغیان، اوصاف پیشوای حق، تسلیم و رضا در برابر خواسته خدا، همراهی شهادت‏ طلبان در مبارزات حق‏ جویانه،حرمت ذلت ‏پذیری برای آزادگان و فرزانگان مؤمن، پل بودن مرگ برای عبور به بهشت برین، آزادگی و جوانمردی، یاری‏خواهی از همه و همیشه در راه احقاق حق.«6»
درس آزادی به دنیا داد رفتار حسین                    بذر همت در جان افشاند، افکار حسین
گر نداری دین به عالم، لااقل آزاده باش                این کلام نغز می‏باشد ز گفتار حسین
مرگ با عزت ز عیش در مذلت بهتر است              نغمه ‏ای می ‏باشد از لعل درر بار حسین
منابع:
1:سوره شوری،آیه 23  سوره هود آیه 29 میزان الحکمه  ج 2 ص 236
2:المحجه فی الکتاب و السنه ص 169،170،181،182
3:بحار الانوار ج 44 ص 287
4:امالی ص 350
5:طبق فرموده امام صادق علیه السلام به معاوه بن وهب «عزادارن سید الشهدا در روز عاشورا از آب و غذا دوری جویند تا ان که یک ساعت از وقت فضیلت نماز عصر بگذرد و در در حد لزوم به غذای معمول صاحبان مصیبت ،سد جوع و عطش کنید»تاریخ النیاحه الامام الشهید احسین بن علی ج 1 ص 159،157
6:فرهنگ عاشورایی ص 271،267،حسین ،عقل سرخ  ص 119،77
لطفا نظرات و سوالات خود را در قسمت نظرات وبلاک راه فضیلت بنویسید برای ورود به وبلاک راه فضیلت روی کلمه راه فضیلت کلیک کنید راه فضیلت  راه فضیلت